«ΟικουμενικOυ ΠατριαρχεIου

Νεώτερα ΙστορικA Β’»

Μητροπολίτη Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου

ΑνδρEα ΝανAκη

Καθηγητή Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης

ΕκδOσεις University Studio Press / Εκφραση  - 2004

 

 

Σε θέματα από την ιστορία του Οικουμενικού Πατριαρχείου και κυρίως από τον αιώνα που πέρασε, αναφέρονται τα κείμενα που δημοσιεύω. Προσπαθεί η γραφή τους να αποστασιοποιηθεί από κάθε ιδεολογική φόρτιση. Προσεγγίζει τα δρώμενα μακριά από την όποια θεώρηση, μέσα βέβαια στο δράμα της ιστορίας, στην τραγικότητα των υποκειμένων της. Τα εκκλησιαστικά πρόσωπα διακονούν την αμετάβλητη διαχρονική αποκαλυπτική αλήθεια της Εκκλησίας εν τω προσώπω του σαρκωθέντος Θεού Λόγου, του Κυρίου Υμών Ιησού Χριστού.

Κοινή αναφορά των μελετημάτων αυτών είναι το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Διαχρονικό κέντρο χιλίων επτακοσίων ετών. Θεσμός πανσέβαστος της ορθοδόξου Εκκλησίας του Γένους μας, του Ελληνισμού. Με δυσεύρετο κύρος στα δρώμενα του παγκόσμιου πνευματικού και πολιτιστικού γίγνεσθαι.

Η στάση του Ιεροσητείας Αμβροσίου στο μεταβαλλόμενο κόσμο μεταξύ τέλους 19ου και αρχών 20ου αιώνα, η προσέγγιση της συνείδησης των νεομαρτύρων, η αναγόρευση των ορθοδόξων προκαθημένων της Ανατολής σε επίτιμους διδάκτορες του εθνικού κέντρου, η επισκόπηση των Αλατσάτων, ελληνίδος πόλεως με λαμπρή εκκλησιαστική παρουσία που οι εθνοκτονίες αφελλήνισαν, ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ζ’, ο Κρήτης Ευγένιος, ο εψηφισμένος Κισάμου και Σελίνου Παρθένιος, θέματα του βιβλίου, σκιαγραφούν μια εποχή.

Η Αξιώπη, η ορθόδοξη τουρκόφωνη Ρωμιά της αφιέρωσης, μακαρίτισσα πλέον είναι η ανώνυμη Μικρασιάτισσα, που ζει στην εποχή αυτή το ιστορικό δράμα των δυο προηγούμενων αιώνων. Οι εθνοκτονίες την ξερίζωσαν και αναγκάστηκε να ζήσει στον ελληνόφωνο προσφυγικό συνοικισμό Νέων Κλαζομενών Ατσαλένιου στο Ηράκλειο, μιλώντας τη γλώσσα της τη μητρική, σχεδόν μόνο με το γιό της.

            Εν τέλει θα ήθελα να ευχαριστήσω το φιλόλογο κ. Αθανάσιο Σωτ. Τζιερτζή που ανέλαβε την επιμέλεια έκδοσης και αυτού του βιβλίου.

 

Αρκαλοχώρι, 7 Μαρτίου 2004

Κυριακή Β’ Νηστειών,

Γρηγορίου Παλαμά, Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης

 

 

ΠρΩτη ΔημοσΙευση των ΜελετημΑτων

 

1. «Εθναρχούσα Εκκλησία και Κρήτες Νεομάρτυρες», Ανακοίνωση στο συνέδριο «Κωνσταντίνος ο Υδραίος – Ναομάρτυρες προάγγελοι της αναστάσεως του Γένους» της Ιεράς Μητροπόλεως Ύδρας Σπετσών και Αιγίνης, Νοέμβριος 2000.

            2. «Λαϊκή συνείδηση και ιδεολογικά ρεύματα στην επανάσταση του 1821», Εκκλησιαστική αλήθεια, Αθήνα 16-3/1-4-1997.

            3. «Οι προκαθήμενοι των πρεσβυγενών πατριαρχείων το 1912 αναγορεύονται επίτιμοι διδάκτορες της Θεολογικής Σχολής Αθηνών» (υπό έκδοση), Επιστημονική Επετηρίδα Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης, Τμήμα Θεολογίας 13 (2003).

            4. «Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Γρηγόριος Ζ’ και η εποχή του» (δημοσιεύεται στον υπό έκδοση Τόμο προς τιμή του Μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης κ. Αντωνίου).

            5. «Ελληνορθόδοξη εκκλησία και Ελευθέριος Βενιζέλος». Δημοσιεύεται στον υπό έκδοση Τόμο προς τιμή του ομότιμου καθηγητή κ. Ι. Φουντούλη.

            6. «Τα Αλάτσατα και οι Αρχιερείς τους», Επιστημονική Επετηρίδα Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης, Τμήμα Θεολογίας 8 (1998), σ. 313-339 (Τιμητικό αφιέρωμα στον ομότιμο καθηγητή Αντ. Αιμ. Ταχιάο).

            7. Σκέψεις για τα εβδομήντα επτά χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή. Εικοσιπενταετηρικόν, αφιέρωμα στον Μητροπολίτη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Διονύσιο, Νεάπολη –Θεσσαλονίκη, έκδοση της Ι.Μ. Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως, 1999, σ. 133-151.

            8. «Ιστορική επισκόπηση νεότερης Εκκλησιαστικής ιστορίας της Κρήτης» (δημοσιεύεται στον υπό έκδοση Τόμο προς τιμή του Μητροπολίτου πρ. Φλωρίνης κ. Αυγουστίνο).

            9. «Ο Παρθένιος Κελαϊδής και τα της παραιτήσεώς του (1882) ως εψηφισμένου Επισκόπου Κισάμου και Σελίνου», Επιστημονική Επετηρίδα Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης, Τμήμα Θεολογίας , (1999), σ. 211-220 (Τιμητικό αφιέρωμα στον ομότιμο καθηγητή Αλέξανδρο Γουσίδη).

            10. «Ο Επίσκοπος Ιεροσητείας Αμβρόσιος και η μεταβαλλόμενη εποχή του», Ανακοίνωση στα πρακτικά του Κρητολογικού, Άγιος Νικόλαος 2001.

            11. «Αρχιερείς της Κρήτης κατά τον εικοστό αιώνα», Χαριστήριος Τόμος Σεβασμιώτατου Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ.κ. Τιμόθεου, Ηράκλειο 2001, σ. 323-338.

            12. «Η μέριμνα του Αρχιεπισκόπου Ευγενίου για την Εκκλησία της Κρήτης», Επιστημονική Επετηρίδα Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης, Τμήμα Θεολογίας 12 (2002), (Τιμητικό αφιέρωμα στον ομότιμο καθηγητή κ. Νικόλαο Ματσούκα).

 

            Στο εξώφυλλο απεικονίζεται το άνω μέρος της Ωραίας Πύλης του πάνσεπτου Πατριαρχικού Ναού.

            Στο οπισθόφυλλο το κείμενο είναι του Μητροπολίτου Γέροντος Χαλκηδόνος κυρού Μελίτωνος, Λόγοι και Ομιλίαι, επιμ. Ανδρέα Νανάκη, Σειρά «αγιορείτικα τετράδια 7», εκδ. «Πανσέληνος», Άγιον Όρος 1991, σ. 124 και 126.

γ Copyright Ιερά Μητρόπολη Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου
Αρκαλοχώρι 70300, τηλ.2891024611,
fax.2891024612, email: imarkal1@otenet.gr